Yazan: Zerrin Avan
Antik Yunan'da tiyatro, demokrasinin bir parçası olarak görülürdü; dolayısıyla halk, trajediler aracılığıyla politik ve toplumsal konuları tartışma ve bu konularda bilinçlenme fırsatı bulurdu. Tiyatro oyunları, dini festivallerin bir parçası olarak halkın toplu ibadet ve ritüel katılımını teşvik ederdi. Bu, dini ve kültürel bir bütünlük sağlayarak toplumsal bağları kuvvetlendirirdi.
Tragedya yazarlarından hem Aeschylus'ta hem de Sophocles'te, bir insanın kendisini yok eden güçlerin işleyişini algıladığı anın tasviri vardır. Bu bir yazar tarafından ustalıkla işlenmiş, kalitesine az rastlanır ciddi bir dinsel-trajik coşkunluk anıdır.
Antik Yunan'ın en büyük trajedi yazarlarından Sophocles (MÖ 497/6 - MÖ 406/5), Atina'da doğmuş ve yaşamış, Yunan tiyatrosunun klasik döneminde eserler vermiştir. Aiskhylos ve Euripides gibi çağdaşlarıyla rekabet etmiş, ancak kendi tarzıyla öne çıkmıştır. Dionysia festivallerinde birçok kez yarışmış ve birçok ödül kazanmıştır. Sophocles, sadece bir oyun yazarı değil, aynı zamanda bir kamu görevlisiydi. Atina'da çeşitli dini ve siyasi görevlerde bulunmuştur.
Sophocles'in eseri, Kral Oedipus'ta, Oedipus Korosu'nun verdiği nihai kasvetli hüküm;
'Hiç kimseyi, sonunda acıdan kurtulup ölene kadar mutlu saymayın.'
En ünlü eserleri "Antigone", "Kral Oidipus" ve "Elektra"dır.
Kral Oidipus (Oedipus Rex): Oidipus'un kendi kimliğini ve kaderini keşfetmesini anlatır. Bu oyun, kaderin kaçınılmazlığı ve insanın sınırlı bilgisi temalarını işler.
Antigone: Kardeşinin cesedini defnetmek isteyen Antigone'nin, kral Kreon'a karşı mücadelesini konu alır. Bu eser, yasa ve ahlak arasındaki çatışmayı ele alır.
Elektra: Babası Agamemnon'un intikamını almak isteyen Elektra'nın hikayesini anlatır.
Philoktetes: Truva Savaşı sırasında yaralanan ve terk edilen Philoktetes'in hikayesini anlatır.
Ajax: Truva Savaşı kahramanı Ajax'ın, Akhilleus'un zırhını alamaması üzerine yaşadığı hayal kırıklığı ve intiharını konu alır.
Hegel, Sophocles'in Antigone'sini yalnızca şimdiye kadar yazılmış en iyi trajedi olarak değil, aynı zamanda tarihin seçkin sanat eseri olarak görür.
Sophocles, karakterlerin psikolojik derinliğini ve gelişimini işleyen ilk yazarlardan biridir. Kahramanları genellikle güçlü, iradeli ve trajik kaderleriyle yüzleşen kişilerdir. Eserlerinde dramatik yapı son derece titiz ve dengelidir. Olayların gelişimi ve çatışmalar doğal bir şekilde ilerler.
Kaynak:
1 -
Comments